پس از ۱۸ ماه توقف، فعالیت‌های بندر آستارا با پهلوگیری نخستین کشتی باری آذربایجانی از سر گرفته شد. این رویداد گامی مهم در تقویت تجارت دریایی ایران در مسیر شمال–جنوب و احیای تعاملات منطقه‌ای به شمار می‌رود.
پس از یک وقفه ۱۸ ماهه، نخستین کشتی تجاری از بندر «هووسان» جمهوری آذربایجان روز چهارشنبه ۹ مرداد ۱۴۰۴ در بندر آستارا پهلو گرفت؛ رخدادی مهم که می‌تواند آغاز دوباره‌ای برای رونق تجارت دریایی در مرزهای شمالی ایران و مسیرهای ترانزیتی حاشیه دریای خزر باشد.
فعالیت بندر آستارا از دی‌ماه ۱۴۰۲ به دلیل کاهش شدید سطح آب دریای خزر، مشکلات قراردادی و انباشت بیش از یک میلیون مترمکعب رسوب در کانال دسترسی متوقف شده بود. با انجام بررسی‌های فنی دقیق، عملیات لایروبی از فروردین‌ماه ۱۴۰۴ آغاز شد و تاکنون بیش از ۱۵۰ هزار مترمکعب رسوب از مسیر ورودی بندر پاک‌سازی شده است؛ امری که امکان پهلوگیری مجدد در اسکله شماره یک را فراهم کرد.
شروع دوباره صادرات از بندر آستارا
به گفته سعید رسولی، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان بنادر و دریانوردی، کشتی پهلوگرفته با ظرفیت ۱۶۰۰ تن، هم‌اکنون در حال بارگیری محموله‌های صادراتی شامل مصالح ساختمانی و مواد معدنی است. وی همچنین تأکید کرد که عملیات لایروبی با استفاده از لایروب‌های مکنده و کاتر هد ساکشن همچنان ادامه دارد و اقدامات تکمیلی مانند حذف رسوبات حاشیه‌ای و افزایش طول موج‌شکن‌ها نیز در دستور کار است تا از رسوب‌گذاری مجدد جلوگیری شود.
نقش راهبردی بندر آستارا در کریدور شمال–جنوب
رسولی با اشاره به جایگاه راهبردی بندر آستارا در چارچوب کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل شمال–جنوب (INSTC)، از بازگشایی این بندر به عنوان «گام نخست» در مسیر توسعه بلندمدت آن یاد کرد. توسعه ظرفیت بندری، ارتقاء زیرساخت‌های لجستیکی و دریایی و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی از جمله اهداف اصلی این برنامه است.
پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی
بازگشایی بندر آستارا نه‌تنها موجب احیای تبادلات تجاری منطقه‌ای می‌شود، بلکه نقش ایران را در همکاری‌های بین‌المللی حمل‌ونقل دریایی در حاشیه خزر نیز تقویت خواهد کرد. این اتفاق می‌تواند در تقویت پیوندهای اقتصادی با جمهوری آذربایجان و دیگر کشورهای حاشیه دریای خزر تأثیرگذار باشد و افق‌های تازه‌ای را پیش روی تجارت دریایی شمال کشور بگشاید.